«Семей орманы» питомниктерінде жыл сайын 3,1 млн дейін қарағай көшеттерін өсіруге болады
«Семей орманы» мемлекеттік орман табиғи резерватының бүгінгі таңдағы басты міндеті – ауқымды өрттен кейін орманды қалпына келтіру.Бұл процестің негізгі кезеңдерінің бірі ашық жәнежабық тамыр жүйесімен қарапайым қарағай көшеттерін жаппай отырғызу.
Резерваттың мәліметі бойынша, бірінші кезеңде 13 тоннадан астам қарағай конусы әзірленген. Бұл болашақ орман екпелерінің негізін қалауға жеткілікті. 2024 жылы сегіз орман питомнигі мен орман тұқымы станциясының кешеніне себу үшін 1050 кг тұқым пайдалану жоспарлануда. Питомниктердің жалпы көлемі 109 гектарға жетеді, оның 29 гектары егінге бөлінген. Бүгінгі таңда егіс 13,2 гектарға жүргізілді.
Айта кетейік, «Семей орманы» орман резерватының аумағында Орталық Азияда алдыңғы қатарлы халықаралық стандарттарға сәйкес келетін отырғызу материалын өсіретін жалғыз орман тұқымы кешені жұмыс істейді. Бірегей «Орман тұқым станциясы» кешені орманды қалпына келтірудің нағыз орталығы. 17 гектар жерде жабық тамыр жүйесі бар қарағай көшеттері өсіріледі, бұл қалпына келтіру процесін едәуір жылдамдатады.
Жабық тамыр жүйесі бар отырғызу материалын өсіру кезінде бірнеше негізгі аспектілерді ескеру қажет, соның ішінде дұрыс ұрықтандыру және өсімдіктерді табиғи жағдайларға бейімдеу. Бұл өсімдіктерді орманға көшіргеннен кейін сәтті өмір сүруін қамтамасыз етеді.
«Жабық тамыр жүйесі бар отырғызу материалын сәтті өсіру үшін азот және калий тыңайтқыштары қолданылады. Алдымен біз өсімдіктерді тыңайтқыштарға үйрете бастаймыз, қажетті мөлшердің 25% енгіземіз және дозаны біртіндеп арттырамыз. Содан кейін, вегетациялық кезең аяқталғаннан кейін біз тыңайтқыштардың мөлшерін азайта бастаймыз. Тыңайтқыштардың әр түрі — азот, калий, фосфор және темір — белгіленген нормаларға сәйкес шектеулі мөлшерде қолданылуы керек. Біз аптасына 6 күн тыңайтқыш береміз, ал 1 күн демалуға қалдырамыз», — деп атап өтті орман питомнигі мен орман тұқымы станциясы кешенінің бастығы Руслан Нәдірбеков.
Тәжірибелі ағаш өсірушінің айтуынша, соңғы аптаның соңында суаруды тек химиялық қоспасыз суды қолдану арқылы аяқтау маңызды, бұл өсімдіктердің жаңа ортада жақсы қалыптасуына көмектесетіні сөзсіз.
Руслан Нәдірбеков атап өткендей, жабық тамыр жүйесі бар қарағай көшеттері екі есе жылдам өседі. Ашық питомникте көшеттің ашық тамыр жүйесі стандартқа 2 жылда жетсе, жабық тамыр жүйесі бар болғаны 6 айға созылады.
Ол сондай-ақ ауа-райының жағдайын ескерген жөн екенін айтты. Қазіргі уақытта отырғызу кезінде өсімдіктер тыныштық күйінде болады және ауа-райы оларға әсер етпейді. Көктемде жылу мен жауын-шашын жетіспесе, өсуге теріс әсер етуі мүмкін.
«Озық технологияларды пайдалану өндірістік қуаттылықты екі есеге арттыруға мүмкіндік береді. Жылыжайларда екі айналмалы жүйенің арқасында біз жылына 3,18 миллион көшет өсіре аламыз.Қазір бірінші және екінші айналымдағы дақылдар егілді және өну пайызы 90-ға жуық болды», — депатап өтті Канонер филиалдың директоры Александр Тулубаев.
Ширек ғасырға жуық орман шаруашылығы саласында жұмыс істеген Тулубаев қылқан жапырақтыларды өсірудің қыр-сырынжақсы біледі, ал оның филиалы бұл процесте шешуші рөл атқарады.
Бүгінгі күні орман питомнигі кешені мен орман тұқымы станциясының жұмысы қызу жүріп жатыр: филиалдар арқылы әрі қарай тасымалдау үшін жабық тамыр жүйесі бар отырғызу материалын қазу белсенді жүргізілуде.
